- Śląskie języków pomieszanie. wyd. Chronicon autor: Wojciech Mrozowicz
ISBN: 978-83-960840-9-5
Autor: Wojciech Mrozowicz
Liczba stron: 70
Format: 15 x 15 cm
Oprawa: miękka
Język: polski
Wydanie: 2021
Opis:
Burzliwe dzieje Śląska niosły ze sobą przemiany etniczne – w ciągu minionych dwóch tysięcy lat po Chrystusie zamieszkiwały ten region plemiona germańskie, które w wyniku tzw. wędrówek ludów zostały zastąpione przez Słowian. Kiedy w końcu X stulecia Śląsk wchodził w skład państwa Mieszka I, jego mieszkańcy używali polszczyzny, która bardzo przypominała inne języki zachodniosłowiańskie, zwłaszcza język południowych sąsiadów – Czechów. Wtedy też wraz z Kościołem i jego ludźmi pojawiła się łacina. Miała ona nie tylko wymiar sakralny, lecz również nabrała charakteru pragmatycznego, stając się niebawem językiem administracji oraz elit politycznych i intelektualnych. Począwszy od przełomu XII/XIII w., na Śląsku pojawili się osadnicy z Zachodu. Byli to Walonowie i Flamandowie, a przede wszystkim koloniści z różnych krajów niemieckich. Z czasem to oni zdominowali dawną ludność słowiańską i to głównie ich język rozbrzmiewał w późnym średniowieczu i w czasach nowożytnych w miastach i na coraz rozleglejszych wiejskich obszarach Śląska. Procesy te ukazano z odwołaniem do średniowiecznych i nowożytnych pomników piśmiennictwa.
Spis treści:
Wprowadzenie / 5
U początków historii Śląska / 8
Kultura pisma. Wielka kariera pisma łacińskiego / 10
Żydzi i ich języki / 13
Rewolucja XIII wieku. Zmiany etniczne /16
Między oralnością a piśmiennością / 21
Język polski czy czeski? / 24
Postępy niemczyzny w XIII–XIV w. / 28
Życie religijne a śląski multilingwizm. Kult św. Jadwigi / 41
Historiografii śląskiej odchodzenie od łaciny / 47
Sztuka drukarska wkracza na Śląsk / 52
Kilka uwag na zakończenie / 55
Przypisy / 58
Wybór literatury / 61
Wykaz ilustracji / 64
Nota o Autorze / 66